Covid-19: Abantu 100.000 bamaze kwandura mu minsi 4…OMS iraburira isi

Ishami ry’Umuryango w’abibumbye ryita ku Buzima, OMS riraburira abantu ko icyorezo cya Coronavirus (Covid-19) kiri gukwirakwira ku muvuduko ukomeye cyane bityo hakaba hakenewe ingamba zikomeye mu kukirwanya no kukirandura.

Kugeza ubu abantu 15.000 bamaze guhitanwa na Coronavirus naho abagera kuri 380.000 nibo bamaze kucyandura ku isi yose nkuko imibare itangazwa n’Ibiro Ntaramakuru by’Abafaransa, AFP ibigaragaza.

Mu kiganiro n’itangazamakuru ry’iya kure ( virtual news conference) cyabaye kuri uyu wa mbere tariki 23 Werurwe 2020, Tedros Adhanom Ghebreyesus ukuriye OMS , yifashishije imibare yagaragaje uburyo iki cyorezo kiri gukwirakwira cyane kurusha iminsi yabanje.

Tedros yavuze ko byafashe iminsi 67 uhereye igihe iki cyorezo cyagaragariye mu Bushinwa mu kwezi k’Ukuboza 2019 kugira ngo habe handuye abantu 100.000 ku isi yose.

Yavuze ko kugira ngo hongere kugaragara abandi bantu 100.000 banduye byafashe iminsi 11 none 100.000 akaba aribo bamaze kucyandura mu minsi 4 ishize gusa.

Tedros avuga ko imibare ihari ishobora kuba ari mike ugereranyije n’abamaze kwandura Coronavirus kuko ngo hari ibihugu bipima gusa abagaragaje ibimenyetso bikabije bakeneye kujyanwa mu bitaro.

Kugitsinda ngo birasaba gukoresha amayeri akoreshwa mu mupira w’amaguru

Tedros avuga ko nubwo iki cyorezo kiri gukwirakwira vuba, ngo hari uburyo bwakoreshwa mu kukigabanyiriza umuvuduko hifashishijwe amayeri ameze nk’ayo mu mupira w’amaguru (football tactics).

Ati " Ntabwo ushobora gutsinda umukino w’umupira w’amaguru ukoresheje uburyo gusa bwo kugarira. Uba ugomba no gusatira."

Yavuze ko gutuma abantu bategerana bituma iki cyorezo kidakwirakwira cyane ariko Tedros avuga ko ubu buryo ari ubwo kugarira, bukeneye no kunganirwa n’uburyo bwo gusatira.

Ati " Kugira ngo dutsinde, dukwiriye no gukoresha uburyo bwo gusatira iyi Virus mu buryo bw’amayeri ahambaye. Ubwo buryo ni ugusuzuma buri wese ucyetsweho iki cyorezo , gushyira mu kato no kwita kuri buri wese wagisanganywe ndetse no gushakisha abo bose bagiye bahura n’abasanganywe Coronavirus (quarantining every close contact)."

Tedros yahise atangiza ubukangurambaga bwo gukwirakwiza ubutumwa bwo kurwanya iki cyorezo afatanyije na Infantino ukuriye Ishyirahamwe ry’umupira w’amaguru ku isi, FIFA.

Ubu butumwa buri gutangwa binyuze mu mashusho afatwa n’ibyamamare mu mupira w’amaguru ku isi , bakangurira abantu gukaraba intoki, kwirinda kwikora mu isura, kwirinda kujya mu bantu benshi n’izindi nama zifasha mu kurwanya iki cyorezo.

Lionel Messi ukomoka muri Argentina akaba n’umukinnyi wa Barcelona yatanze ubutumwa bugira buti " Ukwiriye kwirinda gukora mu maso, ku mazuru ndetse no ku munwa. Ibi bizafasha kwirinda ko Virus yakwinjira mu mubiri wawe."

Samuel Eto’o na we yakanguriye abantu kuguma mu ngo zabo.

U Rwanda rwafashe ingamba zikomeye zo guhagarika ibikorwa byose n’ingendo z’abantu mu gihugu mu gihe cy’iminsi 14 uhereye mu ijoro ryo kuwa gatandatu ushize.

BBC itangaza ko ingamba nk’izi muri Afurika zatangajwe kandi na Afurika y’Epfo aho zizatangira kubahirizwa kuwa kane w’iki cyumweru saa sita z’ijoro.

Ba Perezida ba Senegal, Cote d’Ivoire na Zimbabwe nabo baraye batangaje ko ibihugu byabo byinjiye mu bihe bidasanzwe kubera iki cyorezo.

Abanduye iyi ndwara ku isi bamaze kurenga 380,000 abo imaze kwica barenze 16,000 naho abamaze kuyikira barenze 102,000.

Mu karere k’ibiyaga bigari u Rwanda (36) na DR Congo (45) nibyo bihugu bimaze kubonekamo abanduye benshi.

Muri DR Congo iyi virus imaze kwica abantu babiri umwe yarayikize nk’uko bivugwa na ministiri w’ubuzima Eteni Longondo.

Kenya - 16
Tanzania - 12
Ethiopia - 11
Uganda - 9 (harimo umunani bashya)
Mu Burundi na Sudani y’Epfo nta barwaye iyi ndwara barahaboneka.

IZINDI NKURU
Ibitekerezo(0)
Tanga Igitekerezo